Het was in november 2012, alweer zes jaar geleden, dat ik in het maandblad het droeve nieuws heb meegedeeld dat ons gezin afscheid heeft moeten nemen van Kaleb, onze Golden Retriever. Een gebeurtenis die meer impact had, dan ik ooit gedacht had. Ooit kozen we voor de naam Kaleb omdat deze naam ‘hond’ betekent. Maar Kaleb had ook gerust Leo kunnen heten, als afkorting van Lomp En Onbenullig.
Zes jaar geleden heb ik min of meer toegezegd dat ik niet nog eens over een huisdier zou schrijven in de rubriek ‘Hartig en Gekruid’. We hebben niet meer huisdieren, dus ik kon het makkelijk beloven. Er zouden geen artikelen meer volgen over kanaries, konijnen, goudvissen of wandelende takken.  
Eerlijk gezegd durfde ik er gewoon niet meer op te hopen dat er ooit nog een nieuwe viervoeter zou komen in huize Hartkamp. Maar nadat ik bijna zes jaar lang gezeurd heb heeft moeder de vrouw er mee ingestemd, er mag weer een nieuwe Golden komen, maar dan wel onder strikte voorwaarden zodat zij zelf ook thuis kan blijven wonen 😊. Geen verharende hond in de woonkamer of keuken vanwege de gevoelige luchtwegen van enkele gezinsleden en geen verwachting dat moeders zelf met de hond zal gaan lopen. Ook mocht het geen puppy zijn, die eerst nog zindelijk gemaakt moest worden en een spoor van viezigheid zou achterlaten in de bijkeuken of de tuin. Bovendien moet voorkomen worden dat onze zojuist gefatsoeneerde tuin in no time zou veranderen in een woestenij door de wilde graafpartijen die bij het  puppy leven horen.   
Met deze voorwaarden in het achterhoofd werd internet afgespeurd en ook de kranten werden nageplozen. Het duurde even, maar toen stond daar ineens een advertentie. Een ouder echtpaar uit een nabijgelegen dorp kon niet langer voor hun tweejarige Golden zorgen en nu zoeken ze een aardig baasje. Het was vrouwlief die de advertentie opmerkte en het getuigt wel van heel veel liefde dat ze mij erop attendeerde en me zelfs aanspoorde om contact op te nemen.
Zij had er het volste vertrouwen in dat ik dat aardige baasje wel eens zou kunnen zijn. En nu, sinds enkele weken is het zover, Kobus woont bij ons. Kobus is genoemd naar Jakobus, een van de zonen van Zebedeüs die samen met zijn broer ‘zonen van de donder’ genoemd wordt in het Evangelie. Onze blonde dondersteen doet zijn naam eer aan. Voordat je het weet zit hij met z’n grote lijf op je schoot te verharen. Maar het baasje is weer helemaal in de wolken en zijn vrouw vindt het leuk om het baasje in de wolken te zien. En de prettige bijkomstigheid is dat het baasje elke morgen een stevige wandeling maakt. Goed voor de te dikke, verwende hond en goed voor het (iets te dikke) baasje. Kortom, een echte zogenaamde win-win situatie.
Terwijl ik dit schrijf ligt Kobus hier languit in mijn werkkamer. Hij snurkt, hij ruikt, hij leidt me af, hij verhaart en hij is leuk.
Ik vraag nederig vergeving aan de niet-hondenliefhebbers, maar ik wilde dit nieuwtje  gewoon even kwijt.

Houden jullie ook zo van mensen kijken? Marja en ik vinden het altijd één van de leuke bezigheden tijdens onze vakantie. Gewoon op een terrasje of zo. Prachtig die variatie aan gezichten, formaten, (gebrek aan) kledingsmaken. Nog niet zo lang geleden hebben we daar weer uitgebreid de gelegenheid voor gehad. In de meivakantie hebben we weer erg genoten van het ruige landschap in Ierland en tijdens onze terugreis, terwijl we wachten op het vertrek van het vliegtuig hebben we ongegeneerd zitten loeren.
We hebben het prachtige uitzicht op een grote schare mensen die nog door de securityscan heen moet. Inmiddels hebben wijzelf de controle al glansrijk doorstaan. Behalve een piepklein schaartje in de etui en een vergeten nagelvijl in de binnenzak (stom natuurlijk!) van mijn lieflijke echtgenote zijn er geen enge wapens bij ons gevonden. Inmiddels is onze tas weer dicht en zitten onze kleren weer zoals ze horen en nu zitten we heerlijk te kijken hoe het anderen afgaat. Wat een gemartel elke keer weer. Eerst je tas en je horloge, je sieraden, je mobiele telefoon, je portemonnee, je sleutelbos, je broekriem, je vieze zakdoek, je schoenen in het bakje op de lopende band zetten en dan ter controle, op je sokken, zelf door een of ander poortje, dat bijna bij niemand piept, maar natuurlijk net wel bij jou. Vervolgens komt er dan, terwijl de rest van de schare staat te wachten, een medewerker van het vliegveld, die met een eng apparaat je hele lichaam scant en als er dan nog niets gevonden is volgt er een uitgebreide fouillering. Heel ongemakkelijk allemaal. Maar wij hebben het overleefd en nu mogen we met een beetje leedvermaak zien hoe het anderen afgaat.
We zien mensen die nu spijt hebben dat ze hun sokken niet vooraf hadden gecontroleerd, want tussen al die mensen is een gat in je sok waar je grote teen uitsteekt een beetje gênant. En dat het kruis van een broek zonder riem afzakt tot tussen de knieën heb je eigenlijk ook van te voren wel kunnen bedenken. En als dan eindelijk het hele gedoe achter de rug is, mag je zonder schoenlepel, zonder een stoel in de buurt en mèt afzakbroek tussen die dringende mensenmassa je schoeisel weer proberen aan te krijgen. Wat een ongemakkelijk gedoe, maar eerlijk is eerlijk, het is ook een genot om te zien (bij anderen).
Al kijkend vraagt vrouwlief of een schouwspel als dit geen inspiratie voor een nieuwe column kan opleveren. Zou er misschien een link te leggen zijn naar een bijbels onderwerp? Er zijn natuurlijk heel veel mensen die geloven dat er ooit een moment komt dat ze door een soort hemelse scan heen moeten. Al je ellende, al je fouten, al je misstappen, alles wat je hebt nagelaten, al je stiekeme gedachten, komen aan het licht, je staat letterlijk en figuurlijk in je nakie. En het idee dat de rest van de schare toekijkt en ziet wat er bij jou allemaal loos is maakt het verlangen naar het moment dat we bij de hemel in de rij staan er niet groter op. “O jongens, als ik maar word doorgelaten, al is het met de hakken over de sloot, als ik maar binnen kom”.
Begrijpelijk dat je daar niet op zit te wachten. Maar misschien is het wel mooi om te vertellen dat er een prachtige escape is om dit te voorkomen. Er is een manier om ervoor te zorgen dat je niet door die hemelse scan hoeft. Geen controles, geen scans, geen ongemakkelijke eigenschappen die aan het licht komen, je mag zo maar doorlopen. Het enige wat gebeuren moet is dat je door een smal poortje naar binnen gaat, een poortje waarmee Iemand anders voor jou vrije toegang heeft geregeld.
​Geweldig, wat een opluchting! 

De meeste mensen zullen bij de bovenstaande woorden al vrij snel denken aan ons lichaamsgewicht, of aan onze Body Mass Index (BMI). Voor wie hogere wiskunde heeft gestudeerd is het heel makkelijk uit te rekenen heb ik begrepen. Gewoon je gewicht in kilo’s delen door het kwadraat van je lengte in meters. Koud kunstje. Succes ermee. Je kunt van iemand zeggen dat hij lichtgebouwd of zwaargebouwd is. En dan zijn er natuurlijk ook nog van die mensen die bevinden zich altijd onderweg en jojo-en van lichtgebouwd naar zwaargebouwd en weer terug.
Inmiddels hebben alle tachtigplussers van ons VEG-volkje al wel ontdekt dat ik bij alle verjaardagsvisites me niet langer wil laten verleiden tot het eten van allerlei lekkernijen omdat toegeven aan mijn eetverlangens de onprettige bijwerking zal hebben dat ik m’n nieuwe kostuums niet meer pas en ik opnieuw mijn XXL kleding uit de kast zal moeten halen. Nu het aantal tachtigplussers geleidelijk aan stijgt in onze gemeente (meer dan tachtig inmiddels) voel ik me genoodzaakt om drastisch aan de handrem te trekken. En niet zonder resultaat. Met enige trots mag ik zeggen dat ik van een zwaargebouwd voorganger veranderd ben in een iets-minder-zwaargebouwde voorganger. Ik krijg sterk de indruk dat zelfs Marja met andere ogen naar me kijkt.
Maar in het christelijk jargon gebruiken we de termen licht en zwaar ook op een andere manier. We kunnen iemand ‘zwaar christelijk’ vinden of soms zien we iemand als een exemplaar van het lichtere soort christen. En eigenlijk geldt ook voor dit licht en zwaar dat niemand exact weet te omschrijven wat licht en zwaar is.
Je kunt alleen iemand licht of zwaar vinden als je hem of haar vergelijkt met een ander.
Stel dat ik me in een kledingzaak voor extra grote maten zou begeven, dan is er grote kans dat menig bezoeker mij wat aan de tengere kant vindt, maar begeef ik mij in een modellenbureau waar men zelfs een barbiepop als mollig omschrijft, dan beschouwt men mij vast en zeker als kamerolifant. Wat is licht en wat is zwaar?
​
Tja en dan vraag je jezelf af of dat bij gelovigen misschien ook zo zal zijn? In een omgeving waar men het hooguit voor mogelijk houdt dat er meer is tussen hemel en aarde dan wij zo op het eerste gezicht kunnen waarnemen zonder dat verder in te vullen, dan is een gelovige van evangelische snit al heel gauw een radicale fundamentalist. Iemand die meent de waarheid in pacht te hebben omdat hij zich nog altijd wil laten leiden door die geschriften uit Israël, daterend uit de tijd van het begin van onze jaartelling. Kortom als iemand die je zwaar gelovig zou kunnen noemen.
Maar als een evangelische vogel zich begeeft tussen de ernstige broeders die vinden dat je als gelovige ook aan het gelaat-gewaad-gepraat herkenbaar behoort te zijn, dan voel je jezelf, ondanks de overeenkomsten die er natuurlijk ook zijn, toch al heel snel een lichtzinnige, omdat je jezelf met de beste wil van de wereld niet kunt thuis voelen in de vormen die deze geloofsgemeenschappen typeren.
En zo zie je maar……ik ben zwaar……of nee……ik ben licht.
Nou ja, wat doet het er toe, ik geloof en of dat zwaar of licht is mag je zelf bepalen!

Vandaag wil ik graag iets met jullie delen, zoals we dat in Evangelische kringen zo plechtig kunnen zeggen. Meestal verstaan we onder ‘iets delen’ het uitwisselen van gebeurtenissen waarin we iets bovennatuurlijks hebben ervaren. Maar laat ik dat nu net niet bedoelen. Met ‘iets delen’ bedoel ik nu in feite niets meer dan het uitwisselen van wat je zoal ervaart. En dat kan zeker iets bovennatuurlijks zijn, maar ook iets heel aards, zeg maar beneden-natuurlijks. Iets wat je meemaakt in het gewone, alledaagse bestaan. Een gebeurtenis die ieder mens zich ook wel kan voorstellen, trouwens. Meestal gebeurt het op verjaardagen of op feestjes.
Hoewel we in ons landje erg ons best doen om het onderscheid tussen mannen en vrouwen te verkleinen, gaan op verjaardagen de gesprekken tussen de dames nog altijd vaker over hun (klein)kinderen en de gesprekken tussen de mannen meestal over hun werk. Zo overkomt mij dat ook wel. Maar kunt u zich voorstellen wat er gebeurt als je vertelt dat je veurganger of predikant bent. Het is een beetje afhankelijk van je gesprekspartner natuurlijk, maar is hij iemand die totaal onbekend is met het leven in een christelijke subcultuur, dan wordt je meestal aangekeken alsof je een marsmannetje bent, waarvan je je niet had kunnen voorstellen dat ze echt bestaan en nu blijkt het toch zo te zijn. Behalve verbazing is er soms ook enig medelijden waar te nemen. Zo iets van, als je dan echt niet weet wat je wilt worden als je groot bent, dan kun je altijd nog veurganger worden. Soms lijkt men te geloven dat je een soort ‘laatste der Mohikanen’ bent. Zo’n stumpert die nog echt denkt dat er een Almachtige bestaat die de touwtjes in handen heeft in de chaos van deze wereld. Iemand die week in week uit het laatste restje van het goedgelovige kerkvolk de nieuwe week instuurt met een placebo om het vooral vol te houden want eens komt het goed. Iemand die krampachtig goed probeert te leven want 'Big Brother is watching you'.
Hoe ik in dergelijke situaties ook m’n best doe om als gewoon mens over te komen, meestal stokt het gesprek vrij snel omdat de verschillende golflengtes voor behoorlijk ruis op de lijn zorgen.
Maar soms komt het ook voor dat de gesprekspartner wat meer vertrouwd is met ons versnipperde christelijke wereldje. Maar ook dan wil het nog niet zeggen dat het gesprek onbevangen en soepeltjes verloopt. Want hoewel je als veurganger nu niet als marsmannetje wordt gezien loop je wel het gevaar dat men onbewust met je omgaat alsof je een aureooltje boven je hoofd hebt. Want in het gesprek met een veurganger of predikant praat je natuurlijk niet over alledaagse dingen. Geen koetjes, kalfjes, auto’s, voetbal of het dagboek van Hendrik Groen of zo, maar liturgieën, doopvisies, eindtijdgedachten, synodes of in het gunstigste geval over de Opperherder van de kerk zelf. Maar bijna altijd moeten ineens de gesprekken ernstig worden en je snapt wel dat er dan al helemaal geen moppen meer verteld worden. Hoewel we in de protestantse wereld sinds de Reformatie niet meer over heiligen praten zijn deze herders van de kudde toch wel een soort half-heilige. En ook bij half-heiligen past afstand, eerbied. En hoewel ik eigenlijk graag op verjaardagen en feestjes kom, kom ik liever niet verkleed. Niet als marsmannetje, niet als een half-heilige met aureooltje, maar gewoon als Peter uit Wapenveld. Gewone vent die van voetballen houdt. Iemand met goed getrainde lachspieren zolang de moppen niet platvloers zijn. Iemand die van mensen houdt. Iemand die ook geniet van de gewone dingen van het leven. Iemand die meestal met beide benen op de grond staat. Iemand die niet super slim is, maar ook lang niet dom. En daarbij, het is echt waar, ook als iemand die enorm van z’n werk houdt. Iemand die zelfs niets anders zou willen omdat hij met z’n hele ziel en zaligheid gelooft dat het zin heeft om elkaar te blijven vertellen dat Hij ècht bestaat. Want dat is het mooie van mijn werk: overal om me heen zie ik dat dat waar is! 

Het is midden in de nacht. Ik lig alleen in het grote bed. Marja is weg. Nee, gelukkig niet voor altijd. Twee nachtjes maar. Een jaarlijks uitje met een vriendin. Vindt ze leuk. Prima. Maar wie had kunnen bedenken dat precies midden in die eerste eenzame nacht de telefoon zou gaan. Mijn tweede dochter…opnieuw een kleinkind geboren. Wat geweldig mooi. Ik wil het wel van de daken schreeuwen. Dat is mijn manier van uiting geven aan gevoelens: iedereen moet het weten. Marja vindt dat ‘aandacht vragen’, die lieverd zit anders in elkaar. Heeft met genen te maken denk ik, geeft niks.  
Maar ja…..midden in de nacht ga je geen mensen bellen. En bovendien zal dochterlief pas de volgende dag zelf de rest van de familie op de hoogte brengen. Ik mag het nog even voor me houden.
En nu lig ik klaarwakker in het grote bed, sentimenteel te staren naar de foto’s aan m’n voeteneind. Onze trouwfoto, onze kinderen, drie dochters en een zoon, hun trouwfoto’s en natuurlijk de kleinkinderen. Nummer acht zal binnenkort ook een plaatsje krijgen. Zes kleindochters, twee kleinzonen. De meiden zijn dus behoorlijk in de meerderheid in familie Hartkamp. Maar wat zijn we gek met ze! En waar hebben we het aan te danken? Geen idee. Cadeautjes uit de hemel volgens mij, kan het niet anders zien.
Ineens moet ik denken aan een verhaal van mijn ouders. In de gereformeerde omgeving waar ik opgroeide was een grote kinderschaar niet ongewoon. Ikzelf ben in een gezin met zes kinderen groot geworden. Maar toch schijnt een ouderling eens tijdens het huisbezoek er bij mijn ouders op aangedrongen te hebben dat het wel weer eens tijd zou worden voor verdere gezinsuitbreiding. Zo bouw je de kerk, vond hij. Ieder heeft zo z’n verantwoordelijkheid voor de groei van het ‘verbondsvolk’.
Gelukkig zijn tijden veranderd. Ik zou het niet in m’n hoofd halen om zoiets tegen gemeenteleden te zeggen. Bovendien vraag ik me af of dit soort uitlatingen wel te verantwoorden zijn als we Boven uitleg zullen moeten geven of onze manier van reclame maken wel de juiste was. Ach, die beste ouderling zal het wel niet verkeerd bedoeld hebben. Hij zag natuurlijk ook aankomen dat er in de toekomst problemen met de personele bezetting in de kerk zullen gaan ontstaan.
En daar kunnen wij in Oldebroek, bij al het goede dat er gelukkig ook is, over meepraten. Vacatures in de kerkenraad, (gelukkig is de man-vrouw verhouding van mijn gezin niet maatgevend, anders zouden de problemen nog groter zijn dan ze nu zijn 😊), er is behoefte aan jeugdleiders en een schreeuwend tekort aan mensen die met de Blijde Boodschap de boer op gaan, best dingen om je zorgen over te maken.  
Zo lig ik te mijmeren, alleen in m’n grote bed. Voorlopig slaap ik nog niet. De adrenaline giert nog door m’n lijf.  Ik kijk nog eens naar de foto’s. Wauw….te gek, die kinderen en kleinkinderen. En nu opnieuw opa. Ik voel me een soort trotse aartsvader. Abraham, Izaäk, Jakob en….Peter. Klinkt niet gek. Wat een koppel al en we hebben het Goddank heel erg goed samen.
Ineens bedenk ik dat er nog een aardige Vader is die ook zo met liefde naar z’n kinderen kijkt. Ik weet wel zeker dat Hij ook wel zou willen dat al Z’n kinderen nog bij Hem thuis komen. De lege plekken aan Zijn met liefde gedekte tafel ontroeren Hem tot in het diepst van Zijn bewogen innerlijk. Hij vraagt zich ongetwijfeld af hoe Hij het Zijn kroost kan duidelijk maken hoezeer ze Hem aan het hart gaan. Volgens het verloren-zoon-verhaal staat deze Vader nog elke dag vol verlangen naar Zijn kinderen op de uitkijk om, zodra er eentje aankomt, hem tegemoet te rennen en vol genegenheid aan Zijn hart te drukken. Zou mooi zijn. Ontzettend fijn voor die Vader en heel goed voor die kinderen!

Wie de christelijke pers een beetje volgt, weet ongetwijfeld dat er met een zekere regelmaat discussies voorbij komen over de vraag hoe het geloof in een creatieve ontwerper zich verhoudt tot de theorie dat al het leven zich in miljoenen jaren in een aaneenrijging van toevalligheden ontwikkeld heeft van een eencellig wezen tot de enorme verscheidenheid aan levensvormen die we nu kennen. Persoonlijk vind ik die discussie wel interessant. Al moet ik meteen toegeven dat ik nooit helemaal zeker weet of ik de eerste bladzijde van de bijbel als een letterlijk verslag of als een groot loflied over de bedenker van alle dingen moet lezen. Voor mezelf heb ik wel de stellige mening dat je voor de overtuiging dat er geen bedenker is, een groter geloof nodig hebt, dan voor de overtuiging dat Hij er wel is. Maar dat is een mening en geen bewijs, dat geef ik toe.
Het stelt me gerust dat ik in goed gezelschap ben, want er zijn nog heel wat gerenommeerde wetenschappers die sterke argumenten weten aan te dragen die pleiten voor een intelligente ontwerper als bron van al het leven in plaats van het toevallig op de juiste plaats in elkaar vallen van puzzelstukjes. Het doet je goed als je mag constateren dat je lang niet op je achterhoofd gevallen hoeft te zijn om gelovig te zijn.
Hoe mooi, hoe interessant en hoe sterk alle argumenten ook zijn mogen, ik merk toch telkens weer dat je daar niet veel verder mee komt, zodra je geconfronteerd wordt met gebrokenheid en verdriet. In onze Vrije Evangelische Gemeente hebben  we het de laatste tijd stevig voor de kiezen gehad. En op zo’n moment helpt een rationele discussie over het ontstaan van de dingen bar weinig. Of zes dagen letterlijke dagen of perioden van jaren zijn doet er dan in eens heel weinig toe. Je zoekt dan geen onpersoonlijk Opperwezen die te beredeneren is. Je hebt er namelijk helemaal niets aan als de Eeuwige niet groter is dan jouw hersenpan. Wie te lijden heeft, heeft behoefte aan houvast, aan een Vader wiens armen onder je leven zijn. Een Vader in wiens armen je mag vluchten als je het even niet meer weet. Een Vader waar je terecht kunt met je boosheid, met je vragen, met je twijfels, met je tranen, met je behoefte aan troost en perspectief.  Een Vader die meevoelt, meehuilt, een Vader die weet wat het is om een kind te verliezen omdat Hij heeft moeten aanzien dat Zijn eigen Kind letterlijk kapot ging aan onze rottigheid. Maar ook een Vader die als bewijs van overwinning Zijn Jongen weer uit het graf tevoorschijn riep. Een Vader die ons in het oor fluistert: ”stil maar, geloof het maar, het gaat goed komen, Hij mocht als eerste tevoorschijn komen, maar er gaan er meer volgen, straks op Mijn grote dag”.
Die Vader hebben we gezocht met elkaar. Op die Vader mogen we elkaar wijzen. Die Vader maakt het mogelijk dat we door de tranen heen hoop mogen houden. Want diezelfde Vader die op de eerste bladzijde van de bijbel zoveel moois tevoorschijn riep, belooft op de laatste bladzijde dat er een dag komt dat de tranen gedroogd gaan worden. Er gaat een nieuwe wereld komen, een wereld die met geen pen te beschrijven is. Er is veel dat we niet weten, vragen te over, maar er is ook één ding heel zeker: deze Vader zal ons niet teleurstellen!

Het moet in het najaar van 2014 geweest zijn dat ik in het maandblad vol trots verteld heb dat ik er helemaal bij hoor sinds ik de eigenaar van een I-phone ben geworden. Een I-phone is zo’n apparaat waar je niet alleen mee kunt bellen, maar je kunt er ook mee whatsappen, facebooken, internetten, foto’s maken, de route vinden, muziek luisteren, zelfs bijbellezen en nog veel meer. Wie één keer een I-phone heeft, kan vanaf dag één ook niet meer zonder. Ik moet zelfs bekennen dat ik eens in paniek halverwege Wezep rechtsomkeert heb gemaakt toen ik ontdekte dat mijn geliefde speeltje nog thuis in m’n werkkamer lag.  En zonder I-phone op pad gaan was simpelweg geen optie.
Maar op een kwade zondagmorgen werd ik acuut met m’n neus op de feiten gedrukt toen ik met weemoed afscheid moest nemen van mijn geliefde digitale metgezel. Het begon allemaal zo vreedzaam. Zoals iedere zondag had ik in alle rust ’s morgens vroeg de preek nog eens doorgenomen, waarna vrouwlief en ondergetekende op vredige wijze genoten van het ontbijt met twee mokken koffie. Klokslag tien over negen maken wij ons vervolgens op om richting Oldebroek te vertrekken. Terwijl ik me richting de auto begeef, maakt mijn geliefde echtgenote zoals gewoonlijk om de één of andere onverklaarbare reden nog even een rondje door het huis en legt de kussens recht in de zitkamer voordat ze in de auto stapt. Ik loop alvast naar buiten, met in mijn handen de preek, de bijbel, m’n bril, de autopapieren en de I-phone. Niets aan de hand. Bij de auto gekomen leg ik mijn colbertje op de achterbank, om te voorkomen dat de gladgestreken rug van m’n jasje in een wasbord verandert. Ook de andere spullen gaan op de achterbank, behalve mijn autopapieren en I-phone. Die moeten straks in het dashboardkastje gelegd worden. Terwijl ik m’n jasje uitdoe leg ik deze attributen nog even op het dak van de auto. Ook nog niets aan de hand, dat doe ik wel vaker. Maar deze keer gaat het mis. Terwijl ik in gedachten al ongeveer op de preekstoel in Oldebroek sta, laat ik m’n geliefde I-phone met autopapieren op het dak van de auto liggen en rijd nietsvermoedend met gejubel en gejuich richting Oldebroek. 

Het was pas ruim twee uur later, na afloop van de dienst, dat we onder onze veranda een verpulverde I-phone, een kromgebogen rijbewijs en een betaalpas in twee stukken terugvonden. Met dank aan de eerlijke vinder, dat wel natuurlijk. Maar vol afschuw moest ik ontdekken dat m’n speeltje geen enkel teken van leven meer gaf. Foto’s kwijt, adresboek verdwenen en per direct niet meer bereikbaar. ”Je moet ook kopieën maken” vertelden de geleerden me, "je kunt het opslaan in de ‘cloud’ (Engels voor wolk), dan blijft alles bewaard". Te laat. Het kwaad is geschied. Kopiëren leek me onnodig.
Na enige inspanning mag ik opnieuw eigenaar zijn van een nieuwe I-phone. Ook is mijn adresbroek weer redelijk op orde. En inmiddels weet ik zelfs hoe ik ‘in the cloud’ kan opslaan.
Een harde les. Een lesje in afhankelijkheid. Waar zit je aan vast. Je kunt denken dat je je aardse zaakjes goed voor elkaar hebt. Totdat het misgaat en je ontdekt dat je het ‘hoger op’ had moeten zoeken. 

Daar zaten we, onwennig op onze knieën in de Anglicaanse kerk van Barmouth (Wales). Naast me zit Marja, en daarnaast zitten onze vrienden. Net als wij doodgewone Woapenvelders, hoewel ze nog niet zolang geleden geëmigreerd zijn van de Veluwe naar het verre Drenthe, zie ik hen nog steeds een beetje als Woapenvelders. Tot nu toe hebben we met elkaar nog niet echt met een taalbarrière te maken. We verstoan mekoar nog bes’. Want zowel Drenthe als de Veluwe behoort tot het zogenaamde Nedersaksische taalgebied. De onderlinge verschillen zijn te verwaarlozen.
Maar dat is daar in die dienst wel even anders. Zojuist hebben we het ‘Onze Vader’ in het Keltisch gehoord. Tenminste, daar gaan we vanuit, dat het Keltisch was. Het zou ook in het Russisch geweest kunnen zijn. In beide gevallen zou ik er geen chocola van kunnen maken. Gelukkig stond in de liturgie de Engelse vertaling ernaast. Het is dus wel vrij zeker dat het om het ‘Onze Vader’ ging.
Maar nu zitten we op onze knieën, terwijl een mevrouw in een witte jurk – the pastor of the church -  langs komt met brood en wijn. Want vandaag zou het ‘ the Lords Supper’ zijn, de Maaltijd van de Heer.
Het gaat wel een beetje anders dan we gewend zijn. Onze kleine stukjes witte brood zijn vervangen door in stukken gebroken toastjes en onze druivensap is weer vervangen door echte wijn. En daar waar bij ons in Oldebroek de gewoonte bestaat om brood en beker rond te brengen, je kunt gewoon in je bank blijven zitten, worden we nu geacht met z’n allen in de benen te komen en op de knieën te gaan op een knielbank voor in de kerk. In Oldebroek zijn we niet zo erg van liturgische gewaden en zo, we komen van de Veluwe en daar houden we niet van apartigheid, maar hier liep de complete kerkenraad in een soort witte onderjurk.   
En geloof me, voor een Veluwse kerk zijn we echt niet heel ouderwets of zo, de dames mogen bijna alles in de kerk, maar het bedienen van het Avondmaal nou net weer even niet. En dat mocht hier in deze, in mijn ogen toch best traditionele, kerk in Barmouth, dus weer wel. Zo kan het gaan.
In de kerk waren zo’n dertig mensen aanwezig. Hoofdzakelijk ouderen. Wat een verschil. In Oldebroek, in het bruisende centrum van de Biblebelt, puilen we zondag aan zondag met 500 volwassenen en 120 kinderen uit ons gebouw. En dan hebben we het alleen nog maar over ons eigen filiaal. Want er staan in Oldebroek nog een stuk of zes afsplitsingen van afsplitsingen, waarvan het merendeel ook uitpuilt.  
Eigenlijk ging alles een beetje anders dan thuis en dan maakte het ook wel leuk. De meeste liederen waren onbekend. Hoewel het overgrote deel van de dienst in het Engels werd gedaan, sprak de vrouwelijke collega zo snel dat ik ongeveer vijftig procent van de preek snapte, of andersom, vijftig procent niet snapte. Maar ook hetgeen ik niet begreep bracht ze zo enthousiast – vol van God betekent dat trouwens – dat ik het wel leuk vond. De lieve collega met haar witte jurk maakte ook nog gebruik van een beamer. Absolute troost was wel dat ook zij er niet mee kon omgaan. Op momenten dat plaatjes moesten verschijnen, verschenen ze niet, en op momenten dat ze niet moesten verschijnen, verschenen ze wel.
Wat ik in ieder geval wel begreep was dat het ging over die twee mannen uit Emmaüs, die helemaal niet door hadden dat de vreemdeling die naast hen liep, de Opgestane zelf was. Dat was zo’n beetje de strekking van haar verhaal…..zien we eigenlijk wel wie Hij is! En hoewel we vanwege taal – en traditieverschillen lang niet alles meekregen in de dienst werd dit wel duidelijk. Het gaat erom dat we zien wie Hij is.
En daar had deze vriendelijke, enthousiaste collega met witte jurk, afkomstig van de andere kant van de Noordzee, alle gelijk van de wereld. Dat is de inhoud! De rest is de verpakking. De inhoud is hoofdzaak, verpakking is bijzaak. Geen onbelangrijk onderscheid lijkt me zo.
Dat mocht ik in ieder geval leren daar, tijdens de ontmoeting met deze aardige Welshmen. Je taal, je gebruiken, je jurk en je gewoontes kunnen verschillen, maar het gaat om Hem. Het gaat erom dat we zien wie Hij is.
Een mooie ervaring, we mochten het zien, we mochten het een beetje horen, we mochten het voelen in onze knieën en we mochten het zelfs proeven.
Ik dacht, als ik terug ben dan ga ik dat in Oldebroek vertellen. 

​De verkiezingswind is weer gaan liggen in Nederland. Na wekenlang geroep van rechts dat Nederland niet ver verwijderd is van een identiteitsverandering richting een islamitische dictatoriale staat en geroep van links dat de lucht die we inademen puur vergif is, valt mijn oog ineens op een klein artikeltje in de krant. De Nederlanders zijn gelukkig! 90 Procent van het Nederlandse volk is tevreden met z’n bestaan. Huh…..hoe kan dat? Hebben we het over hetzelfde land en over hetzelfde volk waar de afgelopen weken politici en fanatici elkaar bekogelden met oneliners? Het lijkt zo te zijn.
Hoe kan dan het verschil zo groot zijn?
Dat komt naar mijn idee omdat je de zwijgende meerderheid niet hoort. En het zijn juist die zwijgers die over het algemeen helemaal niet zo ontevreden zijn met hun bestaan. Heel veel Nederlanders leven boven de armoedegrens, hebben te eten, zijn redelijk gezond en zijn in staat hun hypotheek te betalen. En de kans dat we door een aanslag van radicale moslims om het leven komen is te verwaarlozen. Bovendien mogen we denken, geloven en schrijven wat we willen. In feite is Nederland – zeker in vergelijking met andere landen – superveilig en is het over algemeen genomen goed toeven in ons kikkerlandje. Na alle kritiek die ons van links en rechts om de oren vloog de afgelopen weken is het wel weer eens goed om te beseffen dat het overgrote deel van ons nuchtere volkje noch altijd weet wat relativeren is.  
Daar even over door mijmerend vroeg ik me af hoe dat dan in kerkelijk Nederland zou zijn. De overeenkomst met ons vaderland is dat de kerk waar ik lid van ben (bijna alleen maar) uit Nederlanders bestaat. We mogen daarom aannemen dat het merendeel van het kerkvolk daarom niet ontevreden zal zijn over z’n leventje en dat ook het merendeel niet ontevreden zal zijn over het kerkelijk leventje. Maar ook in de kerk kun je te maken krijgen met geroep van linker – of rechterzijde dat er wel het één en ander aan mankeert. Van rechts wordt er geroepen dat we onze identiteit dreigen te verliezen en van links worden er stemmen gehoord dat de geestelijke lucht die we inademen steeds meer naar spruitjes begint te ruiken. En natuurlijk, af en toe zullen de criticasters wel een puntje hebben en zullen er hier en daar ook wel eens schoonheidsfoutjes optreden. Maar als wij alleen maar luisteren naar de roepers en niet beseffen dat er 90 procent zwijgers zijn, dan kan er maar zo een vertekend beeld ontstaan. Nadeel is dat het geroep van de 10 procent mopperaars veel harder binnenkomt en dat je door de tranen in je ogen de tevreden blik van de 90 procent zwijgers niet meer ziet. Misschien ben ik te optimistisch, maar ik wil er vanuit blijven gaan dat er waarneembaar verschil is tussen het Nederlandse volk en het kerkvolk. Van kerkmensen mag je verwachten dat zij zich willen laten leiden door het zogenaamde GGA principe. Een principe dat maakt dat we ons niet willen laten leiden door onze emoties, dat we ons niet richten op onderlinge verschillen maar op wat samenbindt en dat we ons in onze onderlinge omgang willen focussen op ons grote Voorbeeld, die zich wegcijferde voor het welzijn van de ander. Wat zou het geweldig zijn als dit principe onze levens en dus ook ons onderlinge leven meer en meer zal gaan doortrekken. Want in een samenleving waar het GGA principe werkt vertellen de zwijgers elkaar hoe geweldig tevreden ze zijn en houden de roepers hun kiezen wat vaker op elkaar. O ja, misschien vraagt u zich af wat het GGA principe is? U kunt het lezen in Efeziërs 4:20 (NBG): Gij Geheel Anders….!

Het gebeurde zomaar op een doordeweekse middag. Ik meen dat het een woensdag was. Het ‘amen’ van de preek is ingetypt, de liturgie voor de dienst is naar de koster en het 'beamteam' gemaild. Op zo’n verloren ogenblikje bedenk ik nog wel eens om nog even op Facebook te kijken. Voor zulke momenten heeft mijn lieftallige echtgenote trouwens een gevoelige antenne. Want het komt nog al eens voor dat zij net toevallig m’n werkkamer binnenkomt als ik alweer op Facebook zit te kijken. Haarfijn weet ze mij er dan met een bezorgde blik aan te herinneren dat sociale media tijdverspilling en ook nog eens zeer verslavend is. En dat geldt echt niet minder voor voorgangers.
Maar deze keer gaat het anders. Vrouwlief is in geen velden of wegen te bekennen en ik krijg volop de gelegenheid om de laatste berichten langs te scrollen. Op Facebook komt meestal niet zoveel spannends voorbij. Omdat ik alleen familieleden als Facebookvrienden heb toegelaten – sorry voor alle vriendschapsverzoeken van VEG-ers - blijft het meestal beperkt tot familiefoto’s en berichtjes en de laatste tijd, tot mijn grote ergernis, steeds meer nutteloze reclame. Plotseling valt mijn oog echter op een schokkende foto. Het is een selfie van een jongedame midden in een kuil met lichamen van in de oorlog omgekomen Joden. Wie bedenkt het nu om zo’n foto te plaatsen? Afschuwelijk! Na wat speurwerk ontdek ik dat de foto afkomstig is van de Israëlische kunstenaar Shahak Shapira. Op zijn website yolocaust.de, yolo staat voor ‘you only live once’ (je leeft maar één keer) en waar holocaust voor staat hoef ik niet uit te leggen, wil hij met een aantal van dit soort foto’s de selfie-generatie een spiegel voorhouden. De foto’s zijn genomen in Berlijn bij het Holocaust-monument. Het monument bestaat uit 2711 betonblokken van verschillende hoogte als herinnering aan de omgekomen Joodse slachtoffers in de  2e Wereldoorlog. Door mensen die dit monument bezoeken worden uiteraard veel foto’s gemaakt. Maar bij sommige bezoekers vraag je jezelf toch af of ze wel beseffen waar het monument voor staat. Lachend en in allerlei vrolijke standjes schieten ze hun selfies tussen de blokken. De maker van de schokkende foto’s heeft bedacht om de foto’s te bewerken en de blokken te vervangen door een afbeelding waar de blokken je aan moeten herinneren. Als je dat doet, besef je ineens hoe bizar het is om lachend op een foto te staan op een plaats die aan de gruwelijkheden herinnert van Nazi-Duitsland in hun poging om alle Joden uit te roeien. Op een dergelijke plaats val je stil of schiet je vol, maar te lachen valt er niets.
Ik ben nooit in Berlijn geweest, wel in Jeruzalem, in Yad Vashem. Nog vaak denk ik terug aan het moment dat we met een hele groep langs het monument van de kinderen liepen, waar in een eindeloze stroom de namen gelezen werden van Joodse kinderen die het leven lieten onder nazigeweld. Eén voor één, bloemen geknakt in de bloei, onschuldig weggevaagd. We vielen stil en diep geraakt hield bijna niemand van ons het droog op dat moment.
Onvoorstelbaar dat er ook nu nog mensen zijn die deze gebeurtenissen bagatelliseren, spreekkoren aanheffen op tribunes, grappen maken over wat het Joodse volk is overkomen, of erger nog, de Shoah ontkennen. Onbegrijpelijk,  schokkend, respectloos en onmenselijk.  
Misschien vraag je jezelf af wat je met deze informatie moet?
Ik zou zeggen, laat het diep tot je doordringen en sluit je zwijgend aan bij de woorden van de profeet Jeremia (8:21):
getroffen ben ik door de wond van mijn volk…..ontzetting grijpt mij aan.